درس تفسیر استاد مهدی زمانی‌فرد
99/10/22
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع:تفسیر/سوره آل عمران/_
۳ جهت از بحث:
۱-لغوی: 2-لغت:
۱-انبّئکم: مضارع باب تفعیل. ماده نبأ ۲ تا ثلاثی مزید دارد یکی از باب افعال و دیگری تفعیل. فرق باب افعال و تفعیل: اَنبَاء جایی است که خبر دادن به صورت اجمالی و کلی است. نبّا جایی است که به‌صورت تفصیلی و با جزئیات است.
۲-رضوان: به کسر راء یا ذم راء بنا بر هر ۲ استعمال، مصدر است.
۲ جهت دوم: بحث اعرابی
۲ نکته:
۱. دامنه استفهام: مجمع‌البیان ۲ احتمال داده:
الف) دایره استفهام از انبئکم شروع می‌شود تا "بخیر من ذلکم" و جمله بعد" للذین اتقوا" جواب استفهام است.
ب) دامنه استفهام از انبئکم شروع می‌شود تا عند ربهم ادامه آیه " جنات تجری" جواب استفهام است.
احتمال سوم هم فخر رازی گفته: دامنه استفهام از انبئکم شروع می‌شود تا للذین اتقوا. ادامه " عند ربهم"جواب استفهام است.
طبق احتمال اول: للذین: خبر مقدم. جنات: مبتدای مؤخر.
طبق احتمال دوم: جنات: خبر برای مبتدای محذوف " هو جنات تجری".
طبق احتمال سوم: عند ربهم: خبر مقدم جنات: مبتدای مؤخر.
استاد: احتمال اول بهتر است به خاطر تبادر و انصراف. اما ۲ احتمال دیگر با تأمل بدست می آید اما بدواً همین احتمال اول به ذهن می‌آید.
۲-جنات تجری من تحتها: ۳ احتمالی که در بالا درباره جنات دادیم این ۳ احتمال درباره ازواج مطهره و رضوان هم می آید چون معطوف همان حکم معطوف علیه را دارد.
۳-جهت سوم: بحث تفسیری: ۷ نکته:
۱-خلاصه و چکیده آیه: مقایسه بین نعمت های دنیوی و اخروی در آیه ۱۴ نعمت‌های دنیوی بیان شد و در آیه ۱۵ به مقایسه بین نعمت های دنیوی و اخروی می‌پردازد. انسان در تصمیم‌گیری‌ها به سمت نفع و کمال خودش حرکت می‌کند اما تشخیص این‌که کمال واقعی چیست؟ دنیاست یا آخرت ؟ آیه همین را نشان می دهد.
۲-تفسیر قل: وجه این‌که خداوند در بعضی آیات کلمه قل را صراحتاً ذکر می‌کند اهتمام به محتوای آیه است.
