درس خارج فقه استاد سید محمد واعظموسوی
99/10/02
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: كتاب الحج/الطواف /طواف بین کعبه و مقام ابراهیم باشد
الخامأن يكون الطواف بين البيت و مقام إبراهيم عليه السلام و مقدار الفصل بينهما في سائر الجوانب، فلا يزيد عنه، و قالوا: إن الفصل بينهما ستة و عشرين ذراعا و نصف ذراع، فلا بد أن لا يكون الطواف في جميع الأطراف زائدا على هذا المقدار.
حضرت امام خمینی ره در اینجا در مقام تحدید مطاف برآمده و محدوده مطاف را بین بیت و مقام ابراهیم علیه السلام و به همین مقدار در سائر جوانب قرار داده است که حدود 5/26 ذراع است و لازم است طائف در همه اطراف، این فاصلهها را محافظت نماید.
چنین تحدیدی برای مطاف (حد فاصل بین بیت و مقام ابراهیم علیه السلام که فعلا قرار گرفته است) مورد تصریح اکثر فقهای شیعه واقع شده که در ذیل به بعضی اشاره میکنیم:
1ــ شیخ ره در کتاب "الخلاف" میفرماید:
إذا تباعد من البیت حتی یطوف بالسقایة و زمزم لم یَجزِه، و قال الشافعی یُجزیه.[1]
2ــ شیخ ره در کتاب "المبسوط" میفرماید:
و ینبغی أن یکون طوافه فیما بین المقام و البیت و لا یجوزه، فإن جاز المقام و تباعد عنه لم یصح طوافه.[2]
3ــ شیخ ره در کتاب "النهایه" میفرماید:
و ینبغی أن یکون الطواف بالبیت فیما بین المقام و البیت و لا یجوزه، فإن جاز المقام أو تباعد عنه لم یکن طوافه شیئا.[3]
البته با توجه به ذیلی که در دو کتاب مبسوط و نهایه آورده معلوم میشود که مراد شیخ ره از تعبیر "ینبغی" همان وجوب است.
4ــ ابن براج در کتاب "المهذب" میفرماید: و یجب أن یکون طوافه بین المقام و البیت.[4]
5ــ سید ابن زهره میفرماید:
الواجب فی الطواف النیة ... و أن یکون بین البیت و المقام، فمن ترک شیئا من ذلک لم یَجزِه الطواف.[5]
6ــ علامه ره در کتاب "المنتهی" فرموده است: و یجب أن یکون [الطواف] بین البیت و المقام.[6]
7ــ صاحب جواهر ره میفرماید:
لا خلاف معتدبه أجده فی وجوب کون الطواف بینه و بین البیت، بل عن "الغنیة" الاجماع علیه.[7]