درس خارج فقه استاد سید مهدی نقیبی
1401/07/16
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: بررسی سندی خبر مهران بن محمد در رابطه حرمت غنا
ارائه تحقیق در رابطه با بررسی سندی خبر مهران بن محمد توسط مقرر:
خبر مهران بن محمد:
وَ عَنْهُ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مِهْرَانَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ الْغِنَاءُ مِمَّا قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْتَرِي لَهْوَ الْحَدِيثِ لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ[1]
بررسی سند حدیث:
محمد بن يعقوب[تعليق] عن علي بن إبراهيم[ضمير] عن أبيه عن ابن أبي عمير عن مهران بن محمد عن أبي عبد الله ع قال سمعته يقول ...
-«محمد بن يعقوب الكليني»ملقّب به ثقه الاسلام کلینی، مؤلّف کتاب کافی، از مشهورترین فقیهان و محدثان امامیّه در قرن چهارم است.
-«علي بن إبراهيم» (علي بن إبراهيم بن هاشم) امامی و ثقه است. [2]
-مقصود از «ابیه»، «ابراهیم بن هاشم» است و ایشان امامی و ثقه است زیرا:
اولاً: نجاشی می گوید: «أصحابنا يقولون أول من نشر حديث الكوفيين بقم هو»[3] مقتضى وثاقت است؛ چرا كه كسى كه مورد وثوق نباشد، چگونه مىتواند در مثل قم كه راجع به حديث اهتمام زيادى داشتهاند نشر حديث بنمايد؟!
ثانیاً: در کتاب كافى 4832 روایت از «ابراهيم بن هاشم» نقل شده است.
ثالثاً: شیخ صدوق يا شيخ طوسى- كه پيوسته در وثاقت افراد مناقشه مىكند- حتى در يك روايت، به اين بهانه كه در طريقش ابراهيم بن هاشم است، مناقشه نكردهاند.
رابعاً: اعتماد كامل على بن ابراهيم كه در وثاقت و جلالت وى بحثى نيست به پدرش ابراهيم بن هاشم.
-«ابن أبي عمير»(محمد بن أبي عمير زياد): امامی ثقه[4] و از اصحاب اجماع [5] و از مشایخ ثقات (لايروی و لايرسل إلا عن ثقة) است.
-«مهران بن محمد» (مهران بن محمد بن أبی نصر السكونی) با توجه به اینکه ابن ابی عمیر از اصحاب اجماع است و لا یروی و لایرسل الا عن ثقه طبق قاعده مهران بن محمد توثیق می شود.[6] ابن ولید نیز او توثیق کرده است.[7]
عبارتی که گویای امامی بودن مهران بن محمد باشد یافت نشد اما با تکیه بر اینکه اشخاص مورد اعتمادی چون ابن ابی عمیر و احمد بن محمد بن عیسی اشعری و أحمد بن محمد بن أبی نصر البزنطی از او نقل روایت کرده اند بتوان او را هم فردی معتمد دانست.
حدیث به لحاظ سندی مورد اعتماد است.