درس خارج فقه استاد قادر حیدری‌فسائی

موضوع: کتاب طهارت/احکام المیاه/حکم وضوء و غسل با آب مستعمل در رفع نجاست غیر از استنجاء

اقول:

نکته اوّل: نسبت بین روایت و موضع اوّل از آیه.

از طرفی مفاد موضع اوّل از آیه این است که وضوء واجب رافع حدث با مطلق آب (از جمله، آب مورد بحث) جایز است. از طرفی دیگر مفاد روایت این است که وضوء مطلقا (واجب و مستحبّ، رافع و غیر رافع) با آب مورد بحث جایز نیست. بنابراین، بین مفاد موضع اوّل از آیه و مفاد روایت نسبت عموم و خصوص من وجه خواهد بود. و در نسبت عموم و خصوص من وجه یک مادّه اجتماع و دو مادّه افتراق وجود دارد.

مادّه افتراق موضع اوّل: وضوء واجب رافع حدث با آب غیر مستعمل.

مادّه افتراق روایت: وضوء واجب غیر رافع حدث و وضوء مستحبّ مطلقا (رافع و غیر رافع) با آب مورد بحث.

مادّه اجتماع: وضوء واجب رافع حدث با آب مورد بحث.

بین موضع اوّل از آیه و روایت در مادّه اجتماع تنافی پیدا می‌شود (مقتضای موضع اوّل، جواز و مقتضای روایت، عدم جواز است) و قبلا گفته شد که در تنافی دلیلین یا ادلّه، سه قانون طولی و مترتّب وجود دارد.

قانون اوّل: جمع عرفی.

جمع عرفی ممکن نیست.

قانون دوّم: ترجیح در فرض عدم امکان جمع عرفی.

بخاطر اجماع بر عدم جواز رفع حدث با آب مورد بحث، روایت بر موضع اوّل از آیه ترجیح پیدا می‌کند.

قانون سوّم: تخییر در فرض عدم امکان جمع عرفی و عدم ترجیح.

در بحث ما نوبت به این قانون نمی‌رسد.