درس خارج فقه استاد قادر حیدری‌فسائی
1400/12/01
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع: کتاب طهارت/احکام المیاه/حکم وضوء و غسل با آب مستعمل در رفع نجاست غیر از استنجاء
موضع دوّم: ان کنتم مرضی او علی سفر ...... فلم تجدوا ماءً فتیمّموا صعیدا طیّبا.
از طرفی کلمه‌ی ماء در آیه مبارکه بواسطه عمومیّت شامل آب مورد بحث (آب مستعمل در رفع نجاست غیر از استنجاء) می‌شود. از طرفی دیگر مفاد این موضع از آیه مبارکه این است که در صورت ابتلاء به حدث اصغر (حدث غائط) یا حدث اکبر (مباشرت با نساء) به شرط عدم وجدان آب اعمّ (آب مورد بحث و آب غیر مستعمل) تیمّم واجب است. پس در صورت وجدان آب اعمّ، تیمّم جایز نیست. یعنی آب اعمّ، مطهّر از حدث است. بنابراین، این موضع از آیه دلالت می‌کند بر اینکه وضوی رافع حدث مطلقا (واجب و مستحبّ) و غسل رافع حدث مطلقا (واجب و مستحبّ) با آب مورد بحث جایز است.
مرحله سوّم: رجوع به روایات.
روایت عبد الله بن سنان از ابی عبد الله علیه السّلام.
بحث اوّل: درباره‌ی نسخه‌های روایت.
نسخه تهذیب: ما اخبرنی به الشیخ ایّده الله تعالی عن ابی القاسم جعفر بن محمّد عن ابیه عن سعد بن عبد الله عن الحسن بن علی عن احمد بن هلال عن الحسن بن محبوب عن عبد الله بن سنان عن ابی عبد الله علیه السّلام قال لا بأس ان یتوضّأ بالماء المستعمل و قال الماء الّذی یغسل به الثوب او یغتسل به الرجل من الجنابة لایجوز ان یتوضّأ منه و اشباهه و ......[1] .
نسخه استبصار و وافی و وسائل الشیعه در مباحث سابق ذکر شد.
بحث دوّم: درباره‌ی سند روایت.
بحث درباره‌ی سند روایت بطور تفصیل در مباحث سابق بیان شد.
بحث سوّم: درباره‌ی دلالت روایت. از طرفی مراد از ثوب در فقره‌ی الماء الّذی یغسل به الثوب، ثوب نجس است. ولی ثوب خصوصیّت ندارد. پس روایت مربوط به آب مورد بحث (آب مستعمل در رفع نجاست غیر از استنجاء) می‌شود. از طرفی دیگر کلمه‌ی ان یتوضّأ در فقره‌ی لایجوز ان یتوضّأ اطلاق دارد و لذا شامل وضوی واجب و مستحبّ، رافع و غیر رافع می‌شود. بنابراین، مفاد روایت این است که وضوء مطلقا با آب مورد بحث جایز نیست.
