موضوع: مقدمات حکمت/مطلق مقید /مقدمات حکمت

متکلم دو صورت دارد :

۱- گاهی احراز شده در مقام به بیان است و این احراز به وسیله اصل عقلایی نیست بلکه با قطع ثابت میشود

۲- گاهی در مقام بیان بودن بوسیله اصل عقلایی احراز میشود.

ما شک در مقام بیان بودن داریم و با اصل در مقام بیان بودن را ثابت میکنیم در این صورت برای رفع تنافی یکی از سه کار را می‌کنیم.

الف‌. حمل مطلق و مقید.

ب. حمل مقید بر استحباب.

ج‌. مطلق در مقام بیان نیست بلکه در مقام اهمال و اجمال است پس وظیفه عمل و مقید است.

علت کار سوم این است که ما اطلاق را از اصل به دست آورید و اصل زمانی با ارزش است که قرینه برای خلافش نباشد و مقید قرینه است.

سوال: دلیل مشهور بر حمل مطلق بر مقیدچیست؟

جواب: دلیل مشهور ترجیح ظهور مقید بر ظهور مطلق است. چون مطلق ظهور در اطلاق و تساوی بین افراد دارد و قید ظهور در وجوب عینی رقبه مومنه و عدم کفایت رقبه غیر مومن و مقید بر مطلق ارجحیت دارد. چون اولا غالب مردم چنین کاری و رقبه مومنه را آزاد می‌کنند. و ثانیا از مصادیق دوران امر بین تعیین و تخییر است و احتیاط تقدیم تعیین بر تخییر است.

اشکال. اگر دلیل حمل این ترجیح باشد لازم است درباره مستحبات چنینی حملی صورت بگیرد نه اینکه مقید حمل بر تاکید شود. زر الحسین. زر الحسین لیله الجمعه.

دو جواب:

۱- غالباً مستحبات به حسب مراتب محبوبیت متفاوتند همین غلبه قرینه است بر حمل بر تاکید

۲- حمل بر تاکید در مستحبات به خاطر تسامح در ادله سنن است یعنی گرچه در مقابل مطلق مقید وجود دارد ولی به خاطر تسامح از مطلق دست بر نمی داریم.