موضوع: محمل/مطلق ومقید /معین

قوله قول و لا الملحوظ

سه مدعای سلبی. اسم جسم ماهیت لابشرط قسمی نست. (ماهیت متصور که نسبت به شی خارجی باب شرط است. ) دلیل. اگر اسم جنس برای ماهیت لا بشرط قسمی وضع شده باشد لازمه اش این است که بر افراد خارجی بدون تجرید از جزء المعنا (تصور) صادق نباشد و لازم و باطل ب الوجدان چون بالوجدان تمام المعنا حمل میشود فملزوم مثله.

درباره علم جنس دو نظریه معروف وجود دارد.

یک مشهور بین نحات. علم جنس برای طبیعت به قید حضور تمیزی آن در ذهن وضع شده است. توضیح مستعمل قبل از استعمال اسامه حیوان مفترس را در ذهن حاضر کرده و آن را از سایر اجناس و طبایع ممتاز میداند. واضع اسامه را برای این حیوان حاضر ممتاز در ذهن وضع میکند.

موضوع علم جنس مساوی است با طبیعت به علاوه حضور تمیزی آن در ذهن. این نظریه به دو دلیل باطل است یک. اگر موضوع له علم جنس این باشد لازمه اش این است که حمل علم جنس بر افراد خارجی بدون تصرف (تجرید از حضور تمیزی) صحیح نباشد و اللازم و باطل. و الملزوم مثله. ایران و الملزوم مثله.

دو. وضع علم جنس برای چین معنایی که محتاج به تجرید است در هنگام استعمال خلاف حکمت وصع (تفهیم معنای موضوع له) است.

دوم. مصنف علم جنس برای طبیعت ب بماهی هی وصع شده است مثل اسم جنس تنها تفاوت بین علم جنس و اسم جنس این است که در لفظ با هم فرق دارند به این صورت که بر علم جنس احکام معارف بار میشود و بر اسم جنس احکام نکره بار میشود